Ślub konkordatowy

W przeważającej większości przypadków pary narzeczonych w naszym kraju pragną wziąć ślub konkordatowy. Dlaczego tak się dzieje? Bowiem sam ślub kościelny nie jest w naszym kraju uznany jako akt prawny mówiący o tym, iż dane osoby są mężem i żoną. Ci natomiast, którzy chcieliby przyjąć sakrament małżeństwa i jednocześnie być w świetle prawa małżonkami, musieliby brać dodatkowo ślub cywilny – wygodniejszym rozwiązaniem jest zatem wybór ślubu konkordatowego. Jest to bowiem zarazem ceremonia kościelna i akt prawny (od lipca 1998 roku, kiedy to Polska oraz Stolica Apostolska podpisały umowę konkordatową, wcześniej przez 30 lat praktykowane było raczej branie ślubu kościelnego oraz cywilnego).

Procedury

W naszym kraju wszelkie zasady dotyczące tego, kto może wziąć ślub konkordatowy, są takie, jak w przypadku ślubu cywilnego. Musza być to zatem dwie pełnoletnie osoby (chyba, że sąd pozwoli na to kobiecie, która ukończyła 16 lat) różnych płci. Żadna z nich nie może pozostawać w ważnym związku małżeńskim, nie mogą być one z sobą blisko spokrewnione ani powinowacone w linii prostej, niemożliwym jest także, by pozostawały w relacji osoby adoptowanej oraz adoptującej.

Osoba dotknięta niedorozwojem umysłowym lub chora psychicznie może wziąć ślub konkordatowy wtedy, gdy sąd wyrazi na to zgodę. Osoba całkowicie ubezwłasnowolniona nie ma takiej możliwości. Osoby spowinowacone również mogą się ubiegać o zgodę sądu.

W naszym kraju prawo do udzielania ślubu konkordatowego posiada 11 Kościołów oraz związków wyznaniowych. Są to: Kościół Katolicki, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Ewangelicko – Reformowany w RP, Kościół Ewangelicko- Augsburski w RP, Kościół Chrześcijan Baptystów w RP, Kościół Ewangelicko – Metodystyczny w RP, Kościół Polskokatolicki w RP, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w RP, Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP, Kościół Zielonoświątkowy w RP oraz Gminy Wyznaniowe Żydowskie w RP.

Porady

Zwykle ślub konkordatowy odbywa się w kościele w parafii Panny Młodej lub Pana Młodego. Coraz częściej jednak pary pragną wziąć go w innym kościele. Jak najbardziej można to zrobić, jednak trzeba liczyć się z tym, że parafia własna musi na to wyrazić zgodę, czyli innymi słowy udzielić licencji.

Formalności

Pierwsza wizyta w kancelarii parafialnej powinna odbyć się na kilka miesięcy przed planowaną ceremonią (zwykle jest to okres rzędu od sześciu do trzech miesięcy przed ceremonią). Trzeba mieć wówczas z sobą dowody osobiste, świadectwa chrztu (wydaje je właściwa im parafia) oraz bierzmowania (je także uzyskuje się w kancelarii parafialnej właściwej miejscu zamieszkania). Ponadto już wtedy można dostarczyć zaświadczenie o ukończeniu kursu przedmałżeńskiego i wizytach w poradni rodzinnej (te dokumenty donieść można jednak później).

Następnie urzędnik kościelny spisuje protokół przedślubny, jego obowiązkiem jest także rozpisanie zapowiedzi przedślubnych. W przypadku par, które biorą ślub konkordatowy w innej parafii, ważne jest to, iż muszą one udać się do swoich parafii właściwych i tam poprosić o wygłoszenie zapowiedzi.

Na trzy miesiące przed planowanym dniem ślubu następuje wizyta w Urzędzie Stanu Cywilnego. Należy wówczas mieć z sobą dowody osobiste oraz odpisy skrócone aktu urodzenia. Odpowiada się na kilka pytań urzędnika, który na końcowym etapie wizyty wydaje zaświadczenie o braku przeciwwskazań do zawarcia małżeństwa.

Na kilka dni przed ceremonią należy znów udać się do kancelarii parafialnej, gdzie ślub ma się odbyć. Wtedy trzeba mieć z sobą dokument z Urzędu Stanu Cywilnego o braku okoliczności wykluczających zawarcie małżeństwa, zaświadczenie o ukończeniu kursu przedmałżeńskiego i uczestnictwie na spotkaniach w poradni rodzinnej (chyba, że zostało one doniesione wcześniej). Ponadto jest to czas na dostarczenie zaświadczenie o wygłoszeniu zapowiedzi w parafiach narzeczonych.

W dniu ślubu trzeba natomiast przynieść do kancelarii zaświadczenia o przebytych spowiedziach przedślubnych. Podpisuje się wówczas zgodę na skutki cywilno –prawne wynikające z zawarcia ślubu konkordatowego.

W ciągu pięciu dni od zawarcia ślubu strona kościelna przesyła komplet dokumentów do Urzędu Stanu Cywilnego. Następnie po upływie dwóch tygodni para może z USC odebrać odpis skrócony aktu małżeństwa.

Opłaty, czyli ile to kosztuje?

Opłata skarbowa to 84 złote. Warto pamiętać, że za wydanie odpisu skróconego potrzebnego parze dokumentu zapłacić trzeba 22 złote, zaś odpisu zupełnego – 33 złote. Oczywiście zwyczajowo dokonuje się także opłaty w kościele średnio 200-1000 złotych). Za zapowiedzi płaci się zwykle 100 złotych. Należy rzecz jasna zakupić również obrączki. Dodatkowe opłaty to zwykle te poniesione za udekorowanie kościoła czy też oprawę muzyczną.

Przebieg ceremonii

Ceremonia owa przebiega w naszym kraju w podniosłej i bardzo uroczystej atmosferze. Kościół zwykle jest wspaniale przystrojony, pary zaś dbają o niezwykła oprawę muzyczną. Przed rozpoczęciem ceremonii Para Młoda oraz świadkowie składają podpisy w kancelarii parafialnej w stosownych miejscach zaświadczenia o zawarciu małżeństwa (3 egzemplarze). Po homilii przychodzi moment na najważniejszy etap, czyli samo zawarcie małżeństwa.

Narzeczeni stają przed kapłanem, który pyta:

(imiona), czy chcecie dobrowolnie i bez żadnego przymusu zawrzeć związek małżeński? Czy chcecie wytrwać w tym związku w zdrowiu i w chorobie, w dobrej i złej doli, aż do końca życia? Czy chcecie z miłością przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, jakim was Bóg obdarzy?

Gdy odpowiedzi na wszystkie pytania są twierdzące, śpiewa się hymn do Ducha Świętego. Następnie narzeczeni stają twarzami do siebie podają sobie prawe dłonie (kapłan złącza je stułą). Powtarza się:

Ja, (imię), biorę sobie ciebie, (imię) za żonę/męża i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci. Tak mi dopomóż, Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny i wszyscy Święci.

Po tych słowach następuje uroczysta wymiana obrączek.

Ciekawostki

Ślub konkordatowy to dziś najczęściej zawierana w naszym kraju forma. Od 1998 skorzystało z niej bardzo wiele par.

Trzeba pamiętać, że jeśli para zdecyduje się na rozwód po zawarciu ślubu konkordatowego, w świetle prawa kanonicznego ono dalej trwa, rozwiązane zostaje zaś wyłącznie w kwestii formalnej.

Dlaczego warto wziąć ślub konkordatowy?

Jest to znakomite rozwiązanie dla osób wierzących, które pragną jednak uchodzić za małżeństwo w świetle prawa. Nie ma konieczności (jak to było przed rokiem 1998) odbywania dwóch ceremonii – w budynku kościoła oraz Urzędzie Stanu Cywilnego. To bardzo duże ułatwienie.